WAŻNA INFORMACJA DLA HODOWCÓW
TELAZJOZA jest bardzo groźną chorobą o charakterze inwazyjnym, gdzie czynnikiem etiologicznym są nicienie  z rodzaju Thelasia, których cykl rozwojowy przebiega z udziałem żywicieli pośrednich i wektorów – much z rodziny Muscidae. Dojrzałe samice nicieni rodzą w worku spojówkowym liczne larwy, które są zlizywane przez muchy. W jamie ciała owadów larwy nicieni rozwijają się w ciągu miesiąca do stadium inwazyjnego. Larwy inwazyjne migrują do ssawki much, skąd w czasie kolejnego zlizywania przez nie wydzielin z oka przedostają się do worka spojówkowego kolejnej sztuki najczęściej żubra lub bydła. Toksyczne działanie metabolitów pasożyta oraz mechaniczne drażnienie spojówki i rogówki powodują ostre zapalenie spojówki, łzawienie, obrzęk, nastrzykanie naczyń spojówki, światłowstręt, wysięk surowiczo-śluzowy, wysięk ropny zlepiający powieki. Następnie pojawia się zmętnienie rogówki oraz jej owrzodzenie, a później wtórne zakażenia wywołujące ropne zapalenie gałki ocznej. W stanach bardziej zaawansowanych choroba może mieć charakter ogólny  z niechęcią do pobierania pokarmu, niestrawnością i utratą wagi. Często obserwowane są zaburzenia behawioralne, wskazujące na pobudzenie układu nerwowego, związane z postępującą ślepotą  - ataki agresji, ocieranie okolic oczu o różnorodne przeszkody – skrajnie może dochodzić nawet do autoamputacji chorej gałki ocznej. Stwierdza się bardzo silny ból, duże cierpienie, niesprawność oraz brak możliwości reagowania na zagrożenia środowiskowe. Niestety chore zwierzęta u których stwierdza się zaawansowaną telazjozę (ślepotę) mogą zginąć w tragicznych, traumatycznych okolicznościach.
Aktualnie najbardziej niepomyślna sytuacja w przedmiotowym zakresie występuje w stadach żubrów bytujących na terenie Nadleśnictw: Baligród, Lesko i Komańcza. W związku z tym, że wiele miejsc wypasu jest lub może być wspólnym pastwiskiem dla żubrów, jeleni, saren, bydła, owiec, kóz, a zlikwidowanie much w środowisku jest niemożliwe, istnieje praktycznie realna możliwość przeniesienia przez żywicieli pośrednich i wektorów – much, nicieni z rodzaju Thelazia na zwierzęta gospodarskie. Koniecznym jest przeprowadzanie przez posiadaczy zwierząt przebywających na wypasach częstych przeglądów stanu zdrowia, a w szczególności dokonywanie oceny stanu narządu wzroku pod kątem wykluczenia tej groźnej choroby. W przypadku stwierdzenia u bydła zmian w postaci: zmętnienia lub zmatowienia rogówki, łzawienia, zlepiania powiek, obrzęku powiek, światłowstrętu, wysięku ropnego, nadżerek lub wrzodów rogówki, ropnego zapalenia oczu, ślepoty,  właściciel lub opiekun zwierząt powinien takie przypadki niezwłocznie zgłosić lekarzowi weterynarii celem wykluczenia telazjozy.
Ważne jest, aby hodowcy systematycznie wykonywali profilaktyczne zabiegi odrobaczania (zwalczanie endopasożytów) zwierząt bydła, owiec, kóz przed okresem pastwiskowym i po okresie pastwiskowym, a w przypadku potrzeby zwalczania ektopasożytów, z zachowaniem obowiązującej karencji.

Krosno, 8 marca 2021 r.
PODKARPACKI WOJEWÓDZKI
LEKARZ WETERYNARII